ก่อนจะหาวิธีแก้น้ำท่วมบ้าน เราทุกคนคงต้องยอมรับกันแล้วว่า Glabal Warming มีผลทำให้เราต้อง “ลงทุนเพิ่ม” เพื่อดูแลและรักษาสิ่งปลูกสร้างที่จะมีความเสี่ยงมากขึ้นเรื่อยๆ ไม่อาจฝากความหวังไว้เพียงผู้ว่าหรือรัฐ เพราะคนที่ต้องรับผิดชอบจากความเสียหายเหล่านั้น คือ คุณเอง ไม่ใช่เขา
ทำไม Global Warming ถึงมีผลกับน้ำท่วม?
สั้นสุด คือ ชั้นบรรยากาศที่ถูกทำลายจากภาวะเรือนกระจก ทำให้อุณหภูมิทั่วโลกร้อนขึ้น 1 องศาในรอบ 100 ปี (เร็วมากเมื่อเทียบกับที่โลกเราอยู่มานาน 4.5 พันล้านปี เมื่อร้อนขึ้น น้ำแข็งที่เก็บไว้ในขั้วโลกบางส่วนก็ละลาย และน้ำจากที่ละลายก็มาเพิ่มอยู่ในมหาสมุทร-คลอง ไปยันปริมาณฝนที่ตกมากขึ้น
ภายในปี 2100 ระดับน้ำทะเลอาจเพิ่มขึ้นถึง 1 เมตร ซึ่งคิดตามก็คือบ้านครึ่งชั้นเลยทีเดียว
กลับมาสู่เรื่องใกล้ตัว เปิดข่าวก็เห็นคุณสรยุทธรายงานข่าวน้ำท่วมหลายจังหวัด แน่นอนว่าโลกคงไม่กลับมาปกติในช่วงอายุไขของเรา จึงต้องเตรียมรับมือกันก่อน วันนี้เราจะมาให้ไอเดียทำบ้าน ออกแบบบ้าน รีโนเวทบ้าน ให้พร้อมกับน้ำท่วมที่จะหนักขึ้นทุกปี ไปดูกัน
1. ยกหนีระดับน้ำ
วิธีแก้น้ำท่วมบ้านแบบอุ่นใจ
Photography © Kylie Hood
อันนี้อาจเหมาะสำหรับการสร้างบ้านใหม่ ออกแบบบ้านใหม่ หรืออาคารต่างๆ เพราะยากต่อการต่อเติม แต่ทำได้ในช่วงออกแบบ โดยยกระดับบ้านให้หนีน้ำท่วมไปเลย ออกแบบระบบไฟฟ้าชั้นล่างแยกออกจากทุกส่วน สามารถตัดการทำงานได้เพียงสับคัตเอ้าท์
ถ้ายังมีงบเพิ่มเติม ออกแบบการยกระดับของที่จอดรถได้ด้วยก็ยิ่งหมดกังวล
2. สร้างด้วยวัสดุทนน้ำ
มาทีเรียลการทำบ้านหลายอย่างอาจต้องมาพิจารณาใหม่ และยอมรับว่าบางอย่างก็อาจไม่เหมาะกับยุคสมัย เทรนด์การเปลี่ยนวัสดุเพื่อรักษ์โลกเราก็มาแล้ว ทำไมเราไม่รักตัวเองบ้างด้วยการเลือกวัสดุที่เหมาะสมแต่แรก
เช่น พื้นไม้จริง ก็ไม่ควรไปใช้กับชั้นล่างอีก เพราะอาจทำให้คุณต้องพังทั้งแพเมื่อน้ำท่วมเข้าถึง แต่ไม่เฉพาะไม้ ผนังเบาบางอย่างใช้กระดาษทำก็แย่เช่นกัน หรือวอลล์เปเปอร์ ฯลฯ มันเป็นการง่ายที่จะรับมือกับน้ำท่วม คุณอาจเสียแค่แรงทำความสะอาดหลังน้ำลดโดยไม่ต้องซ่อมแซมอะไรนัก ถ้าหากวัสดุได้คิดไว้แต่ต้น
3. ทาสารเคลือบกันน้ำ-กันชื้น
แน่นอนว่าวัสดุบางอย่างก็เลี่ยงไม่ได้ แต่คุณสามารถใช้เคมีบางอย่างในการเคลือบกันน้ำได้ สมัยนี้มีหลายตัวหลายยี่ห้อในตลาด สามารถสอบถามจากร้านวัสดุก่อสร้างได้เลย ราคาอาจสูงกว่าปกติ แต่ยั่งยืนกว่าและคุ้มค่าในระยะยาว
อย่าเพิ่งตัดสินใจถ้ามีแค่ความรู้เก่า ถ้าหากมีโอกาสคุณไปเดินงานสถาปนิกในแต่ละปี จะทำให้คุณได้อัพเดทวัสดุและเคมีสมัยใหม่อีกเยอะมาก ซึ่งมันอาจเปลี่ยนวิธีทำบ้านของคุณไปทั้งหมดเลย และที่สำคัญ หลายอย่างทำให้คุณลดทุนในการทำลงมาได้ด้วย!
4. ยกปลั้ก (และระบบไฟฟ้า) สูงพร้อมรับน้ำท่วม
เหตุการณ์น้ำท่วม มีคนเสียชีวิตเพราะไฟดูดมากกว่าที่คุณคิด
ฟังดูง่ายและเมคเซนต์ ทุกคนเข้าใจได้ง่ายมากข้อนี้ ยกระดับ ปลั้กไฟ เครื่องปรับอากาศ ปั้มน้ำ และทั้งหมดให้สูงหนีน้ำ
ไหนๆ จะ redesign จุดไฟฟ้าในบ้านใหม่ ก็ให้คำนึงถึงหลัก Universal Design ไปเลยได้ยิ่งดี การจะอยู่บ้านยาวๆ จนแก่ หรือบ้านที่เหมาะสำหรับทุกคน ที่จริงปลั้กต่ำ ก็ไม่เหมาะสมต่อการใช้งาน มันแค่อาจดูสวยงามที่ไม่มีสายรกตา แต่ที่จริงแล้วเราสามารถยกให้สูงกว่านั้นได้
ความปลอดภัยและการใช้งานต้องมาก่อน ความสวยงามคือเรื่องสุดท้าย แก้ทีหลังได้
5. ยึดถังแก๊สกับผนังป้องกันลอยตัว
ถังแก๊สลอยน้ำไปมา ไม่น่าใช่เรื่องที่ปลอดภัย ถ้าหากคุณเป็นอาคารที่มีร้านอาหาร ศูนย์อาหาร หรือแม้แต่บ้านเรือน จุดวางถังแก๊สควรจะมีการล็อกถังเข้ากับผนังที่แข็งแรง เพื่อป้องกันการลอยไปมากระแทกกัน ซึ่งอาจมีความเสี่ยงตามมาเมื่อน้ำท่วม
6. ติดตั้งปั้มระบายน้ำ
เตรียมไว้ก่อน รอน้ำมาก่อนเตรียมไม่ทัน
เช็คราคาปั้มจุ่ม ปั้มแช่ได้บน Shopee
ปั้มระบายน้ำอาจกลายเป็นอุปกรณ์ชิ้นใหม่ที่ต้องมีกันทุกบ้านในอนาคต เพราะมันราคาไม่แพงเลย! คุณสามารถหาซื้อดูได้จากบนแอป บางตัวราคาไม่ถึงพันด้วยซ้ำ เลือกปั้มจุ่มหรือปั้มแช่ มาเพื่อใช้ระบายน้ำออกจากบ้านเมื่อถึงเวลาที่จำเป็นต้องใช้ คิดเรื่องจุดเสียบปลั้กไฟไว้ไม่ให้เสี่ยงไฟดูดด้วย
โชคยังดีที่บ้านเมืองไทยไม่นิยมชั้นใต้ดินเหมือนเมืองนอก แต่คอนโดหรือโครงการใหญ่จำเป็นต้องตรวจสอบคุณภาพอยู่ทุกหน้าฝน เห็นไหมว่าราคามันไม่ได้แพง ทำไมมีข่าวปั้มเสียกันบ่อยจัง
7. สร้างคันกั้นน้ำท่วมแบบถาวร
ปีที่ผ่านมาเราจำข่าวได้ไหมว่า บางหมู่บ้านรอดจากการน้ำท่วมอยู่คนเดียวเลย เพราะทำคันกั้นน้ำ! นี่แหละเราควรพิจารณากันแล้วนะ
การวางสิ่งกีดขวางถาวรรอบโครงสร้างสามารถป้องกันน้ำท่วมไม่ให้เข้าถึงได้ ควรสร้างโดยใช้กำแพงกั้นน้ำที่ทำด้วยคอนกรีตหรืออิฐก่อ หรือโดยใช้เขื่อนที่ทำด้วยชั้นดินอัดแน่นที่มีแกนกลางขวางกั้น แม้ว่าวิธีแก้ปัญหานี้อาจดูเหมือนง่ายที่สุดหรือชัดเจนที่สุด แต่ทั้งกำแพงและเขื่อนต้องได้รับการบำรุงรักษาอยู่เสมอ
8. ติดตั้งวาล์วกันย้อน
ป้องกันน้ำท่วมบ้านทางท่อระบาย
กั้นทุกทางแล้ว แต่น้ำดันเข้ามาทางท่อระบายก็จบเห่!
วาล์วไหลย้อนกลับของท่อระบายน้ำจะป้องกันไม่ให้น้ำจากข้างนอกไหลย้อนเข้ามา ปัญหานี้เป็นเรื่องปกติ ซึ่งอันตรายต่อผู้อยู่อาศัย โดยทั่วไป เกทวาล์วจะนิยมใช้มากกว่าวาล์วแผ่นปิด เนื่องจากมีการป้องกันแรงดันน้ำท่วมได้ดีกว่า อุปกรณ์นั้นไม่ได้แพงนักหรอก เมื่อเทียบกับค่าแรงในการรื้อของเดิมมาติดตั้ง
ดังนั้น บ้านยุคใหม่ ควรมีสิ่งนี้ได้แล้วนะ!
9. เอียงสนามหญ้าให้ไหลออก
ให้น้ำระบายดีกว่าเข้ามาท่วมในบ้าน
สถาปนิกสามารถลดความเสียหายจากน้ำท่วมได้คือการจัดสนามหญ้าให้เอียงน้ำไหลออกจากตัวบ้าน
แนวคิดง่ายมาก ถ้าสนามหญ้าเอียงเข้าหาตัวบ้าน น้ำฝนก็จะไหลท่วมบ้าน ในทางกลับกัน การเอียงออกไปด้านนอกจะทำให้น้ำฝนไหลออกไป ด้วยเหตุนี้ สนามหญ้าจึงควรใช้ดินหนักที่ประกอบด้วยดินเหนียวและทราย ปล่อยให้น้ำที่ไหลบ่าผิวดินไหลออกสู่ที่ที่เหมาะสมกว่า เช่น รางน้ำริมถนน
10. ถังดักไขมัน วิธีแก้น้ำท่วมบ้านที่ชุมชนต้องช่วยกัน
มีเกือบทุกโครงการบ้านใหม่ แต่บางบ้านมีแล้วก็ยังจะต่อท่อเอาน้ำล้างจานลงท่อระบายน้ำโดยตรงอยู่!!
ปวดตับจริงๆ ปัญหานี้ เมื่อคุณทิ้งน้ำจากการทำอาหารลงท่อโดยตรง ไขมันที่เย็นตัวมันก็จะเกาะค้างในท่อระบายน้ำชุมชน ส่งผลให้มันตันง่าย และเมื่อน้ำท่วมก็แน่นอนที่มันจะทำให้ท่วมง่ายกว่า ระบายช้ากว่า แบบนี้จะมาโทษอย่างอื่นไม่ได้เลย ต้องช่วยกันจริงๆ
ถ้าใครยังไม่มี ซื้อมาติดตั้งเถอะ มีคือความรับผิดชอบพื้นฐานที่ทุกคนควรมีนะ
