วันนี้เพื่อนๆ ถ้าเปิดไป หน้า Google search ก็จะเห็น ภาพของเล่นเด็ก ที่ช่วยส่งเสริมการเรียนรู้ของเด็กๆ ที่เราเรียกว่า education toy เมื่อเอาเมาท์ชี้ไปที่ตัวหนังสือ ก็จะขึ้นข้อความว่า Maria Montessori’s 142 Birthday
Maria Montessori คือใคร
Maria Montessori เป็นบุคคลที่มีความสำคัญอย่างมากต่อวงการแพทย์ และการศึกษาสมัยใหม่ เป็นผู้คิดค้นการศึกษาแนวใหม่ ที่มีเด็กเป็นศูนย์กลาง ค้นหาศักยภาพของเด็กๆและส่งเสริมพัฒนาศักยภาพของเด็กๆอย่างเต็มที่ จากความเชื่อในการจัดการศึกษาให้แก่เด็กในระยะเริ่มต้นว่า
“จุดมุ่งหมายในการให้การศึกษาในระยะแรกนั้น ไม่ใช่การเอาความรู้ไปบอกให้เด็ก
แต่ควรเป็นการปลูกฝังให้เด็กได้เจริญเติบโตไปตามความต้องการตามธรรมชาติของเขา”
เธอเป็นชาวอิตาลี เกิดใน 31 สิงหาคม คศ. 1870 ในเมืองเชียราวาล (Chiaravalle) จังหวัดแอนโคนา (Ancona) ของประเทศอิตาลี
ผลงานของ Maria Montessori โด่งดังไปทั่วโลกทั้งในวงการศึกษา วงการแพทย์ รวมทั้งพ่อแม่ผู้ปกครอง ก็ได้แนวคิดมาใช้ในการดูแลเด็กในปกครองเพื่อให้โตเป็นผู้ใหญ่ที่มีความพร้อมที่จะใช้ชีวิตต่อไปในสังคมมนุษย์ได้อย่างมีความสุข
Montessori กลายเป็นหลักสูตรการศึกษาแบบใหม่ที่ได้รับความนิยมไปทั่วโลก โดยเอาเด็กเป็นศูนย์กลางในการศึกษา
ปรัชญา และหลักการของการสอนแบบ Montessori :
เด็กจะต้องได้รับการยอมรับนับถือ ในสภาพที่แตกต่างไปจากผู้ใหญ่ เราต้องยอมรับนับถือเด็กในลักษณะเฉพาะของเด็กแต่ละคน เนื่องจากเด็กแต่ละคน มีความแตกต่างกัน ควรจัดการศึกษาให้เด็กแต่ละคนตามความสามารถ และความต้องการตามธรรมชาติของเขา โดยพัฒนาการสอนให้สัมพันธ์กับพัฒนาการความต้องการของเด็ก
เด็กมีจิตซึมซาบได้ มนุษย์เรานี้เป็นผู้ให้การศึกษาแก่ตนเอง และเปรียบจิตของเด็กเหมือนฟองน้ำ ซึ่งจะซึมซาบข้อมูลจากสิ่งแวดล้อม เด็กใช้จิตในการหาความรู้ ซึมซาบเอาสิ่งต่างๆเข้าไปในจิตของตนเองได้ ในการพัฒนาของจิตที่ซึมซาบได้ มีทั้งระดับที่เราทำไปโดยที่รู้สึกตัว และโดยไม่รู้สึกตัว อายุตั้งแต่เกิด ถึง 3 ขวบ เป็นช่วงที่จิตซึมซาบโดยไร้ความรู้สึก โดยการพัฒนาประสาทที่ใช้ในการเห็น การได้ยิน การลิ้มรส การดมกลิ่น และการสัมผัส เด็กจะซึมซาบทุกสิ่งทุกอย่าง
วัยเด็กเล็ก คือช่วงเวลาที่สำคัญที่สุด สำหรับการเรียนรู้ในระยะแรก เป็นช่วงพัฒนาสติปัญญา และเด็กสามารถเรียนทักษะเฉพาะอย่างได้อย่างดี ครูจะต้องช่างสังเกต และใช้ประโยชน์จากช่วงเวลานี้ ในการจัดเตรียมการเรียนการสอนให้สมบูรณ์ที่สุด
การเตรียมสิ่งแวดล้อม มอนเตสซอรี่เชื่อว่า เด็กเรียนได้ดีที่สุดในสภาพการจัดสิ่งแวดล้อม ที่ได้ตระเตรียมเอาไว้อย่างมีจุดหมาย การจัดเตรียมสิ่งแวดล้อมเช่นนี้ เพื่อให้เด็กได้มีอิสระ จากการควบคุมของผู้ใหญ่ เด็กจะได้ทำกิจกรรมต่างๆตามความคิดของตนเองบ้าง
การศึกษาด้วยตนเอง เด็กสามารถเรียนได้ด้วยตนเองจากการที่เด็กมีอิสระในสิ่งแวดล้อมที่จัดเตรียมไว้อย่างสมบูรณ์ การศึกษาด้วยตนเอง ควรจะมีบทบาทมากขึ้นในวงการศึกษาและควรจะเน้นเด็กเป็นศูนย์กลางในการเรียนเพิ่มขึ้น ลดวิธีการให้ครูเป็นศูนย์กลางในการเรียน
“Scientific observation has established that education is not what the teacher gives; education is a natural process spontaneously carried out by the human individual, and is acquired not by listening to words but by experiences upon the environment. The task of the teacher becomes that of preparing a series of motives of cultural activity, spread over a specially prepared environment, and then refraining from obtrusive interference. Human teachers can only help the great work that is being done, as servants help the master. Doing so, they will be witnesses to the unfolding of the human soul and to the rising of a New Man who will not be a victim of events, but will have the clarity of vision to direct and shape the future of human society”. María Montessori. (1946).
เอามาฝากกันเพื่อความหวังว่า ระบบการศึกษาในบ้านเราจะเปลี่ยนไปบ้าง