พื้นที่สีเขียวในย่านมักกะสัน ที่มีต้นไม้ขึ้นหนาแน่น เป็นแนวสีเหลี่ยมผืนผ้ายาวเหยียดขนานกับถนนจนแทบจะเป็นป่าใหญ่กลางเมืองคอนกรีต น่าจะเป็นพื้นที่สีเขียนขนาดใหญ่ใจกลางเมืองแห่งเดียวที่ยังเหลืออยู่ มองเห็นได้ชัดจาก แอร์พอร์ตลิงก์ มักกะสัน
ที่ดินสีเขียวผืนใหญ่ใจกลางกรุงแห่งนี้เป็นของการรถไฟแห่งประเทศไทย พื้นที่ประมาณ 500 ไร่ เป็นโรงซ่อมหัวรถจักรและเป็นที่ทิ้ง โบกี้ หัวรถไฟเก่าแก่ที่ไม่ได้ใช้งานแล้วจำนวนมาก จึงมีคนเรียกกันว่า เป็นสุสานรถไฟ จากบทความของคุณวันชัย ตัน แห่งนิตยสารสารคดี ได้เคยเขียนเกี่ยวกับสถานที่นี้ในบล็อกส่วนตัวว่า
“ผู้เขียนเคยมีโอกาสเข้าไปทำสารคดี และหลุดเข้าไปถ่ายภาพสุสานรถไฟแห่งนี้ เรียกได้ว่าเป็นดินแดนลึกลับ เต็มไปด้วยต้นไม้ขนาดใหญ่ สลับกับซากตู้รถไฟที่ถูกทิ้งร้างไว้อย่างระเกะระกะ ผสมกับบรรยากาศที่ไร้ผู้คน ดูเงียบเหงา วังเวง จนชาวบ้านเรียกว่า สุสานรถไฟ คงจะไม่ผิดจากข้อเท็จจริงนัก”
ใครสนใจไปอ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่
อ่านแล้วก็อยากทำให้เข้าไปสัมผัสบรรยากาศป่าใจกลางเมืองแห่งนี้จริงๆ
เมื่อการรถไฟ ประกาศว่าจะให้มีการพัฒนาพื้นที่แห่งนี้ ให้ เป็นมักกะสันคอมเพล็กซ์ ที่จะเป็นทั้ง ศูนย์การค้า โรงแรม เซอร์วิส อพาร์ตเมนต์ โรงพยาบาลที่สามารถรองรับชาวต่างชาติได้ อาคารสำนักงานให้เช่าพื้นที่ และศูนย์จัดการประชุมขนาดใหญ่ เพื่อดึงดูดให้กลุ่มลูกค้าหลากหลายให้เข้ามาใช้บริการครบวงจรของมักกะสันคอมเพล็กซ์ ก็ทำให้เกิดกระแสคัดค้านขึ้นจากคนกลุ่มหนึ่งที่รักกรุงเทพฯ และอยากเห็นกรุงเทพพัฒนาเป็นเมืองที่น่าอยู่เพื่อคนรุ่นเราและคนรุ่นต่อๆไป จึงรวมตัวกันเรียกร้อง อยากให้ที่ดินผืนนี้กลายเป็นสวนสาธารณะ และพิพิธภัณฑ์ มากกว่าที่จะเป็นคอมเพล็กซ์ และสร้างเพจ เราอยากให้มักกะสันเป็นสวนสาธารณะและพิพิธภัณฑ์ ถ้าใครมีความเห็นเช่นเดียวกับพวกเขาก็ไปช่วยกันสนับสนุนหน่อยนะคะ เผื่อว่าคนกลุ่มเล็กๆจะเติบโตแตกแขนงเป็นคนกลุ่มใหญ่ เพื่อให้ผู้มีอำนาจปกครองบ้านเมืองหันมาฟังเสียง และหัวใจของคนกรุงเทพบ้าง ไม่ใช่คิดแต่จะสร้างโครงการเพียงเพื่อให้เป็นช่องทางในการหาเงินจากทรัพย์สมบัติของชาติ
มาดูความเป็นมาของที่ดินผืนนี้กันหน่อยค่ะ
พื้นที่แห่งนี้ในอดีต เรียกกันว่า โรงงานมักกะสัน เป็นโรงงานรถไฟขนาดใหญ่และสำคัญยิ่งแห่งหนึ่งในประเทศไทย เป็นโรงงานแห่งเดียวของกรมรถไฟที่สามารถทำการซ่อมและประกอบรถจักรและรถพ่วงทุกชนิดได้อย่างสมบูรณ์
โดยมีจุดเริ่มต้นในปี พ.ศ.2450 ทางการได้เริ่มลงรากทำการก่อสร้างโรงงานซ่อมส่วนกลางขึ้นที่มักกะสัน และสร้างเสร็จเรียบร้อยเปิดทำการเมื่อเดือน มิถุนายน พ.ศ.2453 โรงงานใหญ่แห่งนี้มีหน้าที่ซ่อมทุกประเภทให้แก่รถจักรและล้อเลื่อนของกรมรถไฟสายเหนือ โดยยุบโรงงานซ่อมที่หัวลำโพง ไปรวมซ่อมที่โรงงานมักกะสันแห่งเดียว ส่วนรถไฟของกรมรถไฟหลวงสายใต้ ก็ยังคงรับการซ่อมที่โรงงานบางกอกน้อย จนในปี พ.ศ. 2460 จึงได้มีการรวมโรงงานซ่อมเข้าไว้ที่โรงงานมักกะสันแต่แห่งเดียว
ใครสนใจเรื่องราวเก่าๆของโรงซ่อมรถไฟมักกะสันก็เข้าไปดูกันได้นะคะที่นี่ iUrbanขออนุญาตนำภาพประวัติศาสตร์มาลงให้ดูกัน
เห็นภาพเก่าๆของโรงงานรถไฟมักกะสัน แล้วก็ให้ยิ่งสนับสนุนความคิด ที่อยากจะได้พื้นที่แห่งนี้เป็นสวนสาธารณะ และพิพิธภัณฑ์ เมืองไทยยังขาดแหล่งเรียนรู้ให้กับคนในสังคม เรามีประวัติศาสตร์มากมาย แต่เราไม่เคยนำมาสอนหรือเผยแพร่ให้คนในสังคม
ในชุมชนได้รู้ จึงไม่แปลกที่คนไทยจะขาดอัตลักษณ์ ไม่มีเอกลักษณ์ของตัวเอง และถูกวัฒนธรรมอื่นกลืนได้ง่ายๆ เรากลายเป็ผู้บริโภคสินค้าทางวัฒนธรรมมากมาย แต่ไม่ค่อยส่งเสริม หรือสนับสนุนประวัติศาสตร์ และวัฒนธรรมของชาติ ก็เพราะในปัจจุบันเราสร้างชาติในแบบนี้ น่าเสียดายนะคะ ขอร่วมสนับสนุนให้สร้างสวนสาธารณะและพิพิธภัณฑ์ในที่ดินของการรถไฟผินนี้
…ทุกวันนี้กทม.มีพื้นที่ประมาณหนึ่งล้านไร่ มีสวนสาธารณะกระจายตามที่ต่าง ๆ รวมประมาณ 12,000 ไร่ ซึ่งถือว่ามีพื้นที่สีเขียวต่ำมากในการช่วยฟอกอากาศให้กับมหานครที่มีปัญหามลพิษสูงสุดในโลกแห่งหนึ่ง…จากคุณวันชัย ตัน(นิตยสารสารคดี)
อ่านเพิ่ม “ปลูกตึก หรือสร้างสวน” คุณเลือกทางไหน กับ “มักกะสัน”
