คนที่คุณรักเมื่อสูงอายุขึ้น ร่างกายก็ทรุดโทรมขึ้นทุกปี ส่วนเด็กน้อยก็อยู่ในวัยกำลังเรียนรู้ ถ้าหากเขาเป็นคนที่คุณห่วงใย เนื้อหานี้อาจมอบของขวัญที่ดีสำหรับพวกเขาจากคุณได้ เพราะวันนี้เราจะพูดกันถึง Universal Design การทำบ้านให้พร้อมสำหรับทุกคน ทุกวัย
ทีมงาน iURBAN มีโอกาสได้สัมภาษณ์ “คุณโอ๊ะ” สถาปนิกที่ศึกษาด้าน Universal Design เป็นพิเศษ ปัจจุบันคุณโอ๊ะทำงานอยู่ในบริษัท MANA Development บริษัทอสังหาฯ ที่ออกแบบบ้านได้รับรางวัลมาแล้ว
วันนี้เรามาทัวร์บ้านเดี่ยวโครงการใหม่อย่าง บารานี เรสซิเดนซ์ รังสิต คลอง 3 ก็มีบางส่วนของโครงการที่เป็นบ้านนำไอเดีย Universal Design มาใช้กับ lifestyle คนไทย
แต่เราไม่ได้มารีวิวโครงการ เพราะบทสัมภาษณ์ Universal Design นี้จะช่วยให้ทุกท่าน ได้ไอเดียนำไปแต่งและปรับปรุงที่อยู่อาศัยของตนเองได้ ให้รองรับคนที่คุณรักมากยิ่งขึ้น
Universal Design – Concept
แนวคิด Universal Design นั้นไม่ได้เพียงเป็นการออกแบบเพื่อคนสูงอายุหรือผู้พิการ ตามที่คนส่วนใหญ่เข้าใจ แต่หมายถึงการออกแบบเพื่อให้ “ทุกคน” สามารถใช้สถานที่นั้นได้อย่างเท่าเทียมกัน ยกตัวอย่างเช่น ป้ายบอกทาง หรือปุ่มกด ที่เป็นภาษาอังกฤษ ถ้าหากผู้ใช้งานอ่านภาษาอังกฤษไม่ออก ก็จะไม่สามารถใช้ปุ่มกดนั้นได้ การออกแบบแนว Universal Design จึงแทนด้วย “สัญลักษณ์” ที่ทุกคนสามารถเข้าใจได้
ซึ่ง Universal Design นั้นสามารถใช้ได้กับทั้งสถานที่ public ทุกที่ แต่วันนี้เราสัมภาษณ์คุณโอ๊ะ จะโฟกัสไปที่ Universal Design ภายในบ้านของพวกเรากัน
ทำบ้าน Universal Design
ควรเริ่มต้นอย่างไร?
แน่นอนว่าบ้านนั้นมีผู้ใช้ประจำเพียงแค่ผู้อยู่อาศัย ผู้มาเยี่ยมเราไม่นับ การจะเริ่มต้นปรับปรุงบ้านแนว Universal Design คุณโอ๊ะแนะนำให้แยกก่อนว่า เราจะทำไปดูแลใคร เช่น เด็ก หรือ ผู้สูงอายุ
ผู้สูงอายุ สิ่งที่ควรให้ความสำคัญ
ห้องน้ำ เป็นส่วนที่คุณโอ๊ะ สถาปนิก แนะนำว่าต้องให้ความสำคัญที่สุดสำหรับผู้สูงอายุ เพราะมีโอกาสที่จะเกิดอุบัติเหตุได้ง่ายกับคนสูงวัย โดยสามารถแบ่งออกเป็นส่วนต่างๆ ได้ดังนี้
- พื้นที่ไม่ลื่น กระเบื้องที่มีความหยาบเพียงพอ
- ที่นั่งอาบน้ำ เพื่อความสะดวกและกันพลาดของผู้สูงวัย
- ราวจับ ช่วยพยุงตัวให้ทำธุระคนเดียวได้สะดวกมากขึ้น
- ฝักบัวแบบมีก้านปรับระดับ เพื่อความสะดวกในการใช้งาน
- กระเบื้องแยกสีพื้นกับผนัง และพื้นต่างระดับ ช่วยให้ไม่งง
- ก็อกน้ำแบบก้านโยก ช่วยให้มือกล้ามเนื้อที่อ่อนแรงลง สามารถเปิดปิดได้สะดวก
- ประตูเลื่อนผ่อนแรง ใช้แรงน้อยกว่าประตูบานพับ
- หากใช้รถเข็น ยังมีเรื่องของสุขภัณฑ์ที่รองรับการเข้าห้องน้ำด้วยตัวเอง
- อ่างล้างหน้าที่รองรับรถเข็น
- กระจกบานใหญ่ สูงส่องได้แม้นั่งบนรถเข็นหรือยืน
เด็กน้อย ก็ต้องระวังเช่นกัน
เฟอร์นิเจอร์ เป็นส่วนที่คุณโอ๊ะ แนะนำว่า หากที่บ้านมีเด็กเล็ก จะเป็นประโยชน์ ถ้าคุณใส่ใจกับ fitting และการเลือกอุปกรณ์ต่างๆ อาทิ
- เลือกโต้ะลบมุม หรือลบเหลี่ยมคม ป้องกันอุบัติเหตุที่เกิดจากความซนของเด็กและระยะความสูงที่มีโอกาสจะพลาดได้
- ระดับของสวิทช์ไฟ ที่ให้เจ้าตัวน้อยสามารถเอื้อมมือ เปิดปิดด้วยตัวเองถึง (90 ซม.)
- วัสดุอุดรูปลั๊กไฟ สำหรับเด็กเล็ก
- ลิ้นชักและบานพับแบบ soft close เพื่อป้องกันการหนีบมือเด็ก
- อาจใช้ตัวล็อกลิ้นชัก ที่หาซื้อเพิ่มได้ตามร้านเฟอร์นิเจอร์
- พื้นที่รองรับการกระแทก สำหรับทำห้องเล่นของเล่น
ปรับปรุงแล้วได้ใช้ทุกคนเลยก็มีนะ
และยังมีหลายส่วนที่ได้ประโยชน์ร่วมกันของคนทั้งบ้าน เช่น
- ทางลาด ไม่เฉพาะกับรถเข็นเท่านั้น คนวัยทำงานก็อาจใช้ขนน้ำดื่ม ขนกระเป๋าเดินทางเข้าบ้านได้
- พื้นระดับเดียวกัน ทั้งชั้นนอกจากจะช่วยให้ผู้สูงอายุ ไม่ต้องยกเท้าสูงที่ยกยากแล้ว เด็กๆ เองก็ไม่พลาดเตะ อันที่จริง ทุกช่วงอายุก็สามารถเกิดอุบัติเหตุได้จากพื้นต่างระดับเช่นกัน อันที่จริง หุ่นยนต์ดูดฝุ่นของคุณก็ชอบสิ่งนี้นะ
- แสงสว่างระดับเดียวกัน การที่ตาต้องปรับสายตาจากความสว่างที่ไม่เท่ากันนั้นไม่ใช่เรื่องที่ดี จึงควรจะออกแบบแสงสว่างไว้ให้มีระดับเท่ากัน ทั่วทั้งบริเวณที่อาจใช้งานต่อเนื่องกัน
ที่ออฟฟิศหรือ Public Place
อะไรสำคัญที่สุด
คำถามนี้ คุณโอ๊ะ ให้คำตอบส่วนตัวว่า “ทางลาด” ควรจะทำก่อน แต่ต้องเป็นทางลาดที่ใช้งานได้จริง เพราะมีหลายทางลาดที่มีความชันมากเกินไป จะทำให้ใช้ประโยชน์ไม่ได้จริง
บารานี เรสซิเดนซ์ รังสิต-คลอง 3
Universal Design ดีและสวย
ขอโฆษณาทิ้งท้ายนิดเดียว ถ้าหากคุณสนใจบ้านใหม่โครงการย่านรังสิต คลอง 3 ซึ่งเป็นสถานที่ถ่ายทำบทความและคลิปนี้ ตัวบ้านออกแบบไว้สำหรับการอยู่อาศัยแบบ multi-generation อย่างดีและมีความสุข ในโครงการคุณภาพที่ส่วนกลางจัดเต็มครบครัน แถมใช้ชีวิตง่าย เดินทางไป Future Park รังสิต ก็สะดวก
จุดเด่น คือ มีบ้านที่ประยุกต์ไอเดีย Universal Design ตั้งแต่การวางแผนก่อสร้าง มีหลายส่วนที่ไปทำทีหลังได้ยาก เช่น ทางลาด เพราะจะไปเบียดและใช้พื้นที่ลานจอดรถ ถ้าหากไม่ได้วางแผนไว้แต่แรก จะค่อนข้างลำบาก นี่เลยเป็นบ้านใหม่ที่น่าสนใจสำหรับหลายครอบครัวที่อบอุ่นเลยทีเดียว
สามารถเข้าชมรายละเอียดได้ที่ บารานี เรสซิเดนซ์ รังสิต-คลอง 3 และสามารถเข้าชมบ้านตัวอย่างได้ที่โครงการ
นอกจากเรื่อง Universal Design แล้ว MANA Development x iURBAN ยังมีอีกหลายไอเดียสำหรับการอยู่อาศัยที่ดีและมีความสุขมากขึ้น ในคลิปสัมภาษณ์ ถ้าหากคุณชื่นชอบคลิปเป็นประโยชน์แบบนี้อีก สามารถติดตามได้ในรายการ #อยู่ดีมีไอเดีย