เมื่อนึกถึง “ชนเผ่ายิปซี” คุณจะนึกถึงอะไร?
“ยิปซี” เมื่อใดที่คำนี้ผุดขึ้นมา ภาพแรกที่นึกถึงคือกลุ่มคนเร่ร่อน ผิวคล้ำ จมูกโด่ง รูปร่างสันทัด สวมใส่เสื้อผ้าสีสันฉูดฉาด และเมื่อใดที่มีคำว่ายิปซี คำว่า “แม่หมอ” ต้องตามมาติด ๆ ด้วยความคุ้นตากับภาพหญิงสาวชาวยิปซี นั่งทำนายดวงชะตาให้กับผู้คนจากลูกแก้วหรือไพ่ ทั้งสองภาพเมื่อประกอบเข้าด้วยกัน ชวนให้รู้สึกหวั่นระแวง และไม่ไว้วางใจต่อชนกลุ่มนี้
ชนเผ่ายิปซี ที่ Sacromonte สเปน
ที่เมือง Granada ประเทศสเปน มีย่านที่อยู่อาศัยของชาวยิปซี เรียกว่าย่าน Sacromonte ตั้งอยู่บนเนินเขา Valparaiso ที่ลักษณะหินมีความอ่อนนุ่มสามารถขุดเข้าไปเป็นที่พักอยู่อาศัยได้ พื้นที่บริเวณนี้จึงเต็มไปด้วยบ้านถ้ำ
ด้วยลักษณะภูมิประเทศที่เป็นเนินเขา ทำให้ย่าน Sacromonte เป็นจุดชมวิวที่งดงาม ประสมกับทิวทัศน์แปลกตาที่มีพืชแห้งแล้งตระกูลตะบองเพชรขึ้นเป็นจำนวนมาก แถมยังมีบ้านถ้ำซุกซ่อนตามเชิงเขา และมีบาร์แสดงระบำฟลามิงโก้ที่มีชื่อเสียง ทำให้การเดินเที่ยวนั้นเพลิดเพลิน และระหว่างทางนั้นเองที่ได้ค้นพบว่าที่นี่มีพิพิธภัณฑ์ชาติพันธ์วิทยาหญิงชาวยิปซี (The Ethnological Museum of Roma Women) แอบซุกซ่อนอยู่
ชมฟรีพิพิธภัณฑ์ชาติพันธ์วิทยาหญิงชาวยิปซี
พิพิธภัณฑ์แห่งนี้ตั้งอยู่ภายในถ้ำสีขาวที่เปิดกว้างทิ้งไว้ ต้อนรับผู้คนที่สนใจ ใครใคร่อยากเข้าชม เพียงเดินผ่านเข้าไปด้านในโดยไม่ต้องเสียค่าธรรมเนียมใด ๆ ทั้งสิ้น แต่หากอยากบริจาคก็ทำได้ตามจิตศรัทธา
ทันทีที่ก้าวเข้าไปด้านใน หญิงสาวผู้หนึ่งได้เข้ามาต้อนรับ ชวนพวกเราพูดคุย เล่าถึงวัตถุประสงค์ของพิพิธภัณฑ์คร่าว ๆ ก่อนปล่อยให้พวกเราชมดูตามสบาย
พิพิธภัณฑ์แห่งนี้เล่าเรื่องราว ความเป็นมาของชนชาติยิปซี ที่อพยพเร่ร่อนจากถิ่นกำเนิดดังเดิมจากแคว้นทางตอนเหนือของประเทศอินเดีย ผ่านเข้ามายังอาณาจักรเปอร์เซีย ดินแดนตะวันออกกลาง ตุรกี และทวีปยุโรป ดั้งเดิมพวกเขาโดนเรียกว่ายิปซี เพราะเข้าใจว่าอพยพมาจากดินแดนประเทศอียิปต์ และด้วยภาพพจน์ที่ไม่ดี พวกเขาจึงพอใจที่จะเรียกตนเองว่า “โรมา” มากกว่า
ชาวยิปซีได้เข้ามาตั้งถิ่นฐาน ที่เมือง Granada ตั้งแต่ราวศตวรรษที่ 14 และย่าน Sacromonte คือย่านที่มีชาวยิปซีอยู่อาศัยมากที่สุด ภายในพิพิธภัณฑ์ได้จัดแสดงศาสตร์ความรู้ และความสามารถพิเศษเฉพาะของชนเผ่ากลุ่มนี้
เริ่มจาก
ศาสตร์แห่งการทำนายดวงชะตาราศี
12 ราศีแบบยิปซี แทนด้วยสัญลักษณ์อะไรบ้าง?
21 มกราคม – 20 กุมภาพันธ์
สัญลักษณ์รูป ถ้วย
21 กุมภาพันธ์ – 20 มีนาคม
สัญลักษณ์รูป โบสถ์
21 มีนาคม – 20 เมษายน
สัญลักษณ์รูป มีดสั้น
21 เมษายน – 20 พฤษภาคม
สัญลักษณ์รูป มงกุฏ
21 พฤษภาคม – 20 มิถุนายน
สัญลักษณ์รูป เชิงเทียน
21 มิถุนายน – 21 กรกฏาคม
สัญลักษณ์รูป ล้อ
22 กรกฏาคม – 22 สิงหาคม
สัญลักษณ์รูป ดาว
23 สิงหาคม – 22 กันยายน
สัญลักษณ์รูป ระฆัง
23 กันยายน – 22 ตุลาคม
สัญลักษณ์รูป เงินตรา
23 ตุลาคม – 21 พฤศจิกายน
สัญลักษณ์รูป มีด
22 พฤศจิกายน -21 ธันวาคม
สัญลักษณ์รูป ขวาน
22 ธันวาคม -20 มกราคม
สัญลักษณ์รูป เกือกม้า
ศาสตร์แห่งการดูลายมือ
ศาสตร์แห่งตำรายาสมุนไพรต่าง ๆ
แต่ที่ไม่ยักรู้มาก่อนจริง ๆ คือการเต้นรำฟลามิงโก้
ระบำฟลามิงโก้ มรดกทางวัฒนธรรม
เพิ่งจะรู้นี่แหละว่าการเต้นระบำฟลามิงโก้มีจุดกำเนิดจากชาวยิปซีเหล่านี้ และที่โด่งดังก็ต้องที่ Saromonte นี่แหละ มิน่าล่ะ… ถึงได้มีบาร์แสดงระบำฟลามิงโก้ขนาดใหญ่ที่เชิงเขาของที่นี่
ระบำฟลามิงโก้นั้น เป็นการแสดงที่ผสมผสานระหว่าง การร้อง การเต้น การเล่นกีตาร์ ประสมกับการเล่นกรัป ตบมือ และ ตบเท้า มีลักษณะโดดเด่นเฉพาะตัว จนได้รับเลือกจากยูเนสโก้เป็นหนึ่งในมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ (Intangible Cultural Heritage of Humanity) ของโลก
ชาวยิปซีก็มีธงชาติ
ภายในมีธงชาติของชาวยิปซีที่พื้นธงแบ่งขึ้นเป็นสีเขียว ฟ้า มีกงล้อสีแดงสดตรงกลางวางแสดง สัญลักษณ์กงล้อที่มีซี่ล้อ 16 ซี่ใช้เพื่อระลึกถึงล้อเกวียนที่พวกเขาใช้เป็นบ้านในการเดินทางเร่ร่อนไปยังพื้นที่ต่าง ๆ
ภายในถ้ำยังจำลองให้เห็นสภาพความเป็นอยู่ ข้าวของเครื่องใช้ต่าง ๆ ที่ชาวยิปซีใช้ ดูอบอุ่น พื้นที่กระทัดรัด น่าอยู่อาศัยไม่น้อย มิน่าล่ะ จึงมีคนต่างถิ่นจากที่ต่าง ๆ ทั่วโลกมาอาศัยจับจองบ้านถ้ำแถวนี้เป็นที่อยู่อาศัยมากมาย
ก่อนจบการเข้าชมพิพิธภัณฑ์ บริเวณด้านหน้าที่เป็นทั้งทางเข้า และทางออก มีวิดีโอฉายภาพคนดังเชื้อสายชาวยิปซีให้หยุดยืนดู และมีประเด็นให้ถกเล็กน้อยว่า ชาลี แชปลิน และ เอลลิส เพรสลี่ย์ ก็อาจจะมีเชื้อสายชาวยิปซีด้วยเช่นกัน (แต่นั่นเป็นเพียงแค่ข้อสงสัย ข้อสันนิษฐานเท่านั้น )