ที่มาการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์:พิพิธภัณฑ์โรงงานหลวงที่ ๑ (ฝาง)
สืบเนื่องจากการตัดไม้ทำลายป่าเพื่อปลูกฝิ่นกว่า ๔๐ ปีที่ผ่านมา ก่อให้เกิดปัญหา อันใหญ่หลวงตามมาอีกมากมาย เช่น ปัญหาป่าต้นน้ำถูกทำลาย ดินเสื่อมสภาพ การย้ายแหล่งทำกินบ่อยๆและมหันตภัยยาเสพติดที่มีผลกระทบต่อประชาคมโลก
ในสายพระเนตรที่ยาวไกลของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและพระราชวิสัยทัศน์ ที่จะแก้ปัญหาเหล่านี้อย่างบูรณาการโดยยึดหลักในการคิดที่พระราชทานให้ใช้คือ “คิดใหญ่ๆ ทำเล็กๆ” จึงเป็นต้นกำเนิดแห่ง “โครงการหลวง”
นอกจากนั้น ยังเป็นการนำเสนอแนวพระราชดำริให้คิดอย่างถี่ถ้วนครบวงจรจนก่อ ให้เกิดการก่อสร้างโรงงานหลวงอาหารสำเร็จรูปที่ ๑ (ฝาง) เพื่อแปรรูปผลผลิต ที่เหลือจากการบริโภคผลสด และการก่อตั้ง บริษัท ดอยคำผลิตภัณฑ์อาหารจำกัด เพื่อทำการตลาดของผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการแปรรูปของโรงงานหลวงฯ
จะเห็นได้ว่าแนวพระราชดำริที่พระราชทานมาทั้งหมดไม่เพียงมุ่งหวังที่จะช่วยเหลือ ชาวไทยภูเขาให้มีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นเท่านั้นแต่ยังส่งผลให้คนไทยทั้งประเทศ ดำรงชีวิตอย่างสงบสุข สอดคล้องกับพระราชปณิธานอันแน่วแน่ที่จะ “ช่วยชาวเขา ช่วยชาวเรา ช่วยชาวโลก” โดยเรื่อราวทั้งหมดนี้ จะเล่าผ่านนิทรรศการต่างๆ ภายใน “พิพิธภัณฑ์โรงงานหลวงที่ ๑ (ฝาง)” ซึ่งเป็นโรงงานหลวงแห่งแรกของพระองค์
ผลิตภัณฑ์ของโรงงานหลวงอาหารสำเร็จรูปที่ ๑ (ฝาง) วัตถุดิบทรัพยากรและแรงงานที่ใช้ในโรงงานได้มาจากพื้นที่โดยรอบโรงงานหลวงฯ เพื่อเป็นการกระจายรายได้สู่ท้องถิ่นซึ่งทุกบาททุกสตางค์ที่ได้จากการจำหน่ายผลิตภัณฑ์ของโรงงานหลวงฯ จะมีส่วนช่วยเหลือชาวบ้านในท้องถิ่นทุรกันดารสอดคล้องกับพระราชปณิธานอันแน่วแน่ที่จะ “ช่วยชาวเขา ช่วยชาวเรา ช่วยชาวโลก” ร้านอาหารของของฝาก ลิ้มลองอาหารเลิศรส สูตรเฉพาะของชาวบ้านยาง ชวนชิม ขนมขนานาชนิดที่เหมาะสำหรับติดไม้ติดมือเป็นของฝากกลับบ้าน 
แหล่งท่องเที่ยวในพิพิธภัณฑ์ อาคารนิทรรศการ ภายในอาคารซึ่งแฝงแนวคิดในการออกแบบก่อสร้างที่สะท้อนวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของชุมชน ควบคู่กับการประหยัดพลังงานจัดแสดงนิทรรศการเกี่ยวกับการแก้ไขปัญหาด้านเศรษฐกิจสังคม และสิ่งแวดล้อมบนพื้นที่สูงภาคเหนือแบบบูรณาการของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เวลาทำการวันอังคาร-วันอาทิตย์ เวลา 8.30-16.30 น. ปิดประจำปี 15-30 กันยายน
ที่พัก หลีกหนีความวุ่นวายในเมืองใหญ่ มาเอนกายพักผ่อนแบบเรียบง่าย ใกล้ชิดธรรมชาติในบรรยากาศแบบโฮมสเตย์ เกสต์เฮ้าท์ หรื รีสอร์ต ติดต่อพิพิธภัณฑ์ 053-051-021,081-825-8511 [email protected] http://www.firstroyalfactory.org/main.phpและ www.facebook.com/firstroyalfactoryและขอขอบคุณภาพถ่ายสวยๆจากhttp://jayzshow.multiply.com/photos/album/12/12#
